Żywienie świń paszami rzepakowymi

Zagadnieniem pasz rzepakowych zajmuje się Instytut Zootechniki – PIB. W artykule „Pasze rzepakowe – wykorzystanie w żywieniu zwierząt oraz bioenergetyce” autorstwa F. Brzóska, B. Śliwiński, O. Michalik-Rutkowska zamieszczonym w Wiadomościach Zootechnicznych, R. XLVIII (2010), 2–3: 19–29, autorzy omawiają pasze rzepakowe w żywieniu różnych gatunków zwierząt. Do czasu, gdy tłoczeniem oleju z nasion rzepaku zajęły się mniejsze firmy, wytwarzając olej z tłoczenia na zimno, główną paszą z rzepaku „była śruta poekstrakcyjna otrzymywana w wyniku ekstrakcji rozpuszczalnikami organicznymi makuchu, po wytłoczeniu z nasion oleju”. Obecnie w wyniku pojawiających się małych tłoczni na rynku pojawia się coraz więcej produktu ubocznego – makuchu rzepakowego.

Wysoka zawartość aminokwasów siarkowych (w tym metioniny i lizyny) powoduje, że pasze rzepakowe, po śrucie sojowej, są najważniejszym źródłem białka dla świń. Uzupełniają one białko roślin strączkowych, szczególnie grochu siewnego. Badani prowadzone w IZ-PIB określiły maksymalne dawki pasz rzepakowych w żywieniu poszczególnych grup wiekowych świń, co obrazuje poniższa tabela

Grupa wiekowa i fizjologiczna świń

Udział pasz rzepakowych w mieszance lub diecie (%)

Prosięta po odsadzeniu

3 – 5

Warchlaki

6 – 8

Tuczniki − (30–60 kg)

12 – 15

Tuczniki − (61−110 kg)

15 – 20

Lochy luźne i niskoprośne

10 – 15

Lochy wysokoprośne i karmiące

5

 

Według autorów, wyższe dawki „są niewskazane, ponieważ mogą zmniejszać dobowe przyrosty masy ciała, pogarszać wskaźniki rozrodu i ilość rodzących się prosiąt, a także zmniejszać masę miotów w czasie urodzenia i odsadzania prosiąt”.

W żywieniu tuczników, u których przewód pokarmowy jest już w pełni ukształtowany, pasze z rzepaku mogą w pełni zastąpić śrutę sojową. Nie stwierdzono przy tym ujemnego wpływu na jakość tusz i mięsa, a przyrosty w tej grupie zwierząt były nieznacznie niższe. Dalsze wniosku wynikające z badań: „Ze względu na niższą zawartość białka ogólnego i aminokwasów w makuchu, w porównaniu do śruty rzepakowej, zaleca się podawanie go tucznikom z nasionami roślin strączkowych, głównie grochem lub bobikiem, względnie z suszonym wywarem gorzelnianym (DDGS). Możliwe są również mieszaniny śruty sojowej z paszami rzepakowymi.”

Ciekawe tez jest przedstawienie bilansu pasz rzepakowych w żywieniu świń. Do wyprodukowania 1 tucznika potrzeba 39 kg poekstrakcyjnej suty rzepakowej lub 52 kg makuchu rzepakowego przy sugestii, ze na przyrost 1 kg masy ciała zużywamy O,6 kg śruty lub 0,8 kg makuchu. Zakładając też, że rocznie produkujemy w Polsce 21- 24 tys. tuczników (dane sprzed pandemii wirusa ASF), proporcja produkcji śruty do makuch wynosi 9:1. W konsekwencji zapotrzebowanie tuczu świń n na pasze rzepakowe można szacować na ok 900 tys. Ton, 770 ty. ton śruty i 115 tys. ton makuchu.

Na podstawie: Franciszek Brzóska, Bogdan Śliwiński, Olga Michalik-Rutkowska – Pasze rzepakowe – wykorzystanie w żywieniu zwierząt oraz bioenergetyce. Cz. 2; Wiadomości Zootechniczne, R. XLVIII (2010), 2–3: 19–29